Miód wielokwiatowy - charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem barwy od jasnożółtej do ciemnoherbacianej. Ma zapach mniej lub bardziej intensywny zbliżony do zapachu nektarów z których powstał. Smak miodu także może być różny, na ogół jest łagodny. Skład chemiczny jest bardzo zróżnicowany. Przyczyną tego jest nektar kwiatowy, który pochodzi od wielu roślin miododajnych. Miody z pełni lata charakteryzują się najwyższą aktywnością enzymów. Zawartość soli mineralnych jest większa w porównaniu z miodami wiosennymi. Miód w zależności od temperatury przechowywania krystalizuje od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Miód spadziowy - charakteryzuje się brunatną barwą, często z zielonkawym odcieniem. Zapach bardzo słabo wyczuwalny, lekko korzenny. Miody spadziowe wyróżniają się najwyższą zawartością soli mineralnych.
Podstawowym surowcem do produkcji miodu nektarowego jest nektar wytwarzany przez nektarniki kwiatów. Substancja ta zwabia owady zapylające, swą wonią i wysoką koncentracją cukru.
Miód spadziowy natomiast może powstać ze spadzi iglastej jak i z liściastej. Miód spadziowy powstaje z wydaliny mszyc i czerwców, albowiem owady te po pobraniu soku roślinnego przyswajają białko i inne substancje, natomiast cukry wydalają nie strawione. Ten słodki kał zwabia pszczoły i mrówki, które gromadzą go jako swój pokarm.
Miód wytwarzany jest przez pszczołę z nektaru i spadzi. U większości roślin wewnątrz kwiatów znajdują się nektarniki, czyli gruczoły miodnikowe, z których pszczoła zbiera nektar. Spadź jest słodką wydzieliną spływającą kropelkowo z liści i gałązek niektórych drzew i krzewów. Jest substancją wydzielaną przez owady. One to pobierają z liści czy igieł ogromną ilość soku jako pokarmu a nie mogąc przyswoić tak dużej ilości cukrów wydalają je w postaci kropelek. Miód zawiera 70% węglowodanów w postaci cukrów prostych - glukozy i fruktozy, kwasy organiczne, flawony: rutynę i inhibinę, enzymy m.in.: laktozę, inwertazę, glikoamylazę, mikro- i makroelementy, witaminy. Szereg działań miodu związana jest z obecnością w nim cennych enzymów, a wiadomo wpływają one na przemianę materii i biorą w niej bezpośredni udział.
Cennymi składnikami miodu są: mikro- i makroelementy /ok.30 pierwiastków/, a najważniejsze to: żelazo, magnez, mangan, kobalt.
Pamiętać należy, że wymienione właściwości miodu giną, jeśli będziemy go mocno podgrzewać, gotować czy rozpuszczać w gorącej wodzie. Unieczynniamy wtedy enzymy zawarte w miodzie, dzięki którym wykazuje tak mocno lecznicze właściwości. Najlepszym z wielu sposobów jest rozpuszczanie miodu w letniej, przegotowanej wodzie i stosowanie go do picia, pędzlowania, smarowania czy płukania. Szczególnie bardzo wartościowe, korzystne dla zdrowia i lecznicze jest wypijanie rano na czczo pół szklanki letniej wody z jedną łyżką miodu. Ale uwaga!: Napój musimy przygotować wieczorem, aby zawarte w miodzie biokatalizatory mogły ulec uaktywnieniu. Wskazane jest dodanie jednej łyżki pyłku kwiatowego.
Akacjowy - Bezbarwny lub jasno słomkowy. Długo nie ulega krystalizacji ze względu na przewagę fruktozy. Po skrystalizowaniu biały lub jasno słomkowy w postaci kremu. Ma słasbo wyczuwalny zapach kwiatu akacji. Zalecany diabetykom, przy przeziębieniach, trudnościach trawiennych oraz schorzeniach nerek i przewodu moczowego. Stosowany przy nadkwasocie żołądka oraz zaburzeniach przewodu pokarmowego. Wzmacnia układ krążenia, oczyszcza wątrobę, działa uspokajająco, moczopędnie oraz bakteriobójczo.
Gryczany - Od ciemnoherbacianego do brunatnego. Przy leczeniu nieżytów górnych dróg oddechowych. Sprzyja tworzeniu się kostnicy po złamaniach. Pomocny w stanach wyczerpania nerwowego, przy miażdżycy, nadciśnieniu, zapaleniu nerek oraz grypach gorączkowych. Zawiera dużo biopierwiastków.
Lipowy - Jasnożółty do zielonkawożółtego a po skrystalizowaniu żołtopomarańczowy lub brunatny. Działa antyseptycznie i uspokajająco. Dla wzmocnienia jego działania podaje się go w herbacie z kwiatu lipowego. Stosowany w chorobach gorączkowych kaszlu, zapaleniu oskrzeli. Skuteczny przy leczeniu przeziębień, w stanach niepokoju i bezsenności.
Malinowy - Żółty a po skrystalizowaniu żółto kremowy. W smaku łagodny, lekko kwaskowaty o delikatnie wyczuwalnym zapachu malin. Stosowany przy przeziębieniach i stanach gorączkowych. Działa napotnie, zalecany w schorzeniach górnych dróg oddechowych, nieżycie żołądka oraz niedokrwistości. Przeciwmiażdżycowy.
Mniszkowy - Jasnobrązowy. Stosowany w chorobach wątroby i dróg żółciowych, chorobach reumatycznych, przy niedokrwistości oraz w stanach wyczerpania psychicznego. Dzięki zawartej w miodzie mniszkowym cholinie, obniża się poziom lipidów w wątrobie i zwiększa efekt żółciopędny.
Nawłociowy - Jasno żółty, a po skrystalizowaniu przechodzi do konsystencji kremu. Posiada wyjątkowy i bardzo charakterystyczny kwaskowaty posmak, łatwo wyróżniający go od inncych gatunków miodu. Stosowany w leczeniu układu moczowego, prostaty, dróg żółciowych oraz stawów. Wykazuje działanie moczopędne i żółciopędne, przeciwzapalne i dezynfekujące. Posiada dużo rutyny i kwertycyny, które poprawiają ukrwienie nerek, a także żył kończyn dolnych.
Rzepakowy - Bezbarwny, czasem słomkowy lub cytrynowy a po skrystalizowaniu białokremowy. W smaku bardzo słodki, co czyni go łatwo rozpoznawalnym, o lekko wyczuwalnym zapachu kwitnącego rzepaku. Jest miodem o największej zawartości glukozy i aminokwasów. Stosowany głównie przy schorzeniach płucnych i sercowych (glukoza to doskonała odżywka dla mięśni a w tym szczególnie sercowego). Poza tym przy zaparciach, przy schorzeniach wątroby (zwiększa jej możliwości detoksykacyjne), nerek i przewodu moczowego.
Spadziowy - Szary lub brunatnozielony. Smak lekko żywiczny. Po skrystalizowaniu tworzy charakterystyczne dla siebie grudki. Zawiera dużo białka, a tym samym ma większe wartości odżywcze i lecznicze od miodów nektarowych. Stosowany przy anemii i zaburzeniach przemiany materii. Miód ze spadzi iglastej leczy nieżyt górnych dróg oddechowych. Posiada właściwości przeciw rakowe, pomocny przy astmie i kamicy nerkowej.
Wielokwiatowy - Od jasno słomkowego poprzez ciemno herbaciany nawet do brunatnego. Barwa i smak mocno uzależnione od rodzaju oblatywanego kwiatu. Stosowany przy różnego rodzaju alergiach i katarze siennym. Ze względu na silniejsze właściwości inhibinowe, znajduje przede wszystkim zastosowanie w zapobieganiu oraz leczeniu grypy i przeziębień. Stosowany również w leczeniu chorób dolnych dróg oddechowych. Wykazuje właściwości lecznicze serca.
Wrzosowy - Czerwonobrunatny a po skrystalizowaniu przybiera galaretowatą konsystencję. Stosowany do terapii schorzeń jamy ustnej, gardła, błony śluzowej, przy chorobach dróg moczowych i prostaty, przy kamicy nerkowej, zapaleniach jelit i biegunkach. Nie uszkadza szkliwa zębów.
Miód powinien zaistnieć w codziennej diecie dzieci, młodzieży, ludzi ciężko pracujących fizycznie i psychicznie. Szczególnie poleca się ten cudowny produkt pszczeli studentom. Miód posiada właściwości detoksykacyjne. Mianowicie powstające w wątrobie w wyniku procesu glikozydacji kw. glukuronowy i pirogronowy, wiążą się z substancjami trującymi, tworząc łatwo rozpuszczalne połączenia co umożliwia wydalanie ich z moczem. Zatem ludzie żyjący na terenach przemysłowych, jak również mających kontakt z różnymi używkami, nie powinni eliminować miodu ze swojego jadłospisu.
Profesor Tabershow z USA przeprowadził badania, w których udowodnił, że systematyczne spożywanie miodu opóźnia powstawanie pylicy płuc np.: u górników o 8-10 lat. Miód wykazuje zdecydowane działanie bakteriostatyczne zarówno na bakterie Gram(+) jak i Gram(-).
Stwierdzono, że słodki produkt pszczeli działa stymulująco na układ immunologiczny, wzmagając odporność organizmu. Dzięki swoim właściwościom miód stosowany jest w leczeniu licznych chorób dotyczących skóry, przewodu pokarmowego, układu oddechowego, moczowego, krążenia, krwiotwórczego a nawet nerwowego.
Miody podejrzane: Kupując miód zastanawiasz się, czy produkt ten nie został zafałszowany. Twoje wątpliwości mogą rozwiać w 100% tylko testy laboratoryjne. Jeżeli chcesz sam chociaż w pewnym stopniu ocenić jakość miodu, musisz mu się przyjrzeć, powąchać i spróbować. Miód po odebraniu z ula jest w postaci płynnej, nazywamy go wtedy patoką. Z czasem ulega naturalnemu procesowi krystalizacji. Moment, w którym to nastąpi, jest uwarunkowany stosunkiem ilości glukozy do fruktozy. Miód rzepakowy, który ma przewagę glukozy, skrystalizuje już w ciągu tygodnia po miodobraniu, a miód akacjowy z dużą ilością fruktozy, może skrystalizować dopiero po roku. Pierwszym objawem krystalizacji miodu jest zmętnienie klarownej dotychczas patoki, wtedy na zarodkach krystalizacji narastają kryształy różnej wielkości. W końcu miód przechodzi w postać stałą, robi się twardy, nazywamy go wtedy krupcem. Czasami można spotkać miód rozwarstwiony. Nie jest to nic złego. Frakcja płynna u góry to fruktoza, natomiast frakcja stała na dnie słoika to glukoza. Miód który długo nie krystalizuje, może być przegrzany podczas dekrystalizacji, chyba że jest to miód akacjowy.
Barwa miodu, zapach i smak są cechami swoistymi dla poszczególnych odmian i są określone w polskiej normie (PN-88/A-77626). Miód zbyt wcześnie wybrany z ula, niedojrzały lub wlany do mokrego słoika może ulec fermentacji, ma on wtedy charakterystyczny smak i zapach. Miód ma właściwości pochłaniania obcych zapachów, dlatego powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym naczyniu z dala od silnie pachnących substancji.
Miód charakteryzuje się określonymi właściwościami fizycznymi, chemicznymi, smakowymi i leczniczymi. Właśnie wspomniane właściwości są często powodem pewnych trudności. W przypadku spożywania miodu z pieczywem, patoka (miód płynny) często spływa z kromki i bardzo łatwo wtedy o pobrudzenie rąk, ubrania i stołu. Krupiec (miód skrystalizowany) natomiast bywa twardy i w ogóle nie daje się rozsmarować, co może nawet zniechęcić do konsumpcji tego cennego produktu. Niedogodności te jednoznacznie eliminuje miód kremowy, ciągle jeszcze nowość na polskim rynku produktów pszczelich.
Technika przygotowania miodów kremowych polega na mechanicznym mieszaniu świeżo pozyskanej od pszczół patoki aż do momentu krystalizacji. Mieszanie zapobiega tworzeniu się grubych kryształków w krupcu. Dzięki temu miód ten nie krystalizuje na twardo. Należy dodać, że w trakcie tego procesu nic się do miodu nie dodaje, ani nic się z niego nie zabiera. W Polsce jest to technologia nowatorska, której polscy pszczelarze nauczyli się od kolegów z krajów Europy Zachodniej.
Konsystencją miód kremowy przypomina margarynę lub gęsty majonez. Zawsze daje się łatwo wyjmować z naczynia i rozprowadzić na pieczywie. Ważne jest też to, że swoją konsystencję miód ten utrzymuje bardzo długo.
Miód naprawdę dobrze skremowany nie posiada wyczuwalnych kryształków cukrów, jest puszysty i ma perłowy połysk. Ta postać miodu wyjątkowo dobrze utrzymuje zapach. Na jego gęstość duży wpływ ma temperatura. Optymalna temperatura przechowywania wynosi 20-22°C. Gdy ją obniżamy tężeje, gdy podwyższamy rzednie, aż do formy patoki (przy 40°C). Patoka otrzymana z miodu kremowego po kilku tygodniach ponownie przechodzi w krupiec, lecz już bez właściwości kremu.
Konsystencja kremowa utrzymuje się przez
około rok a po upływie tego czasu miód ten zaczyna twardnieć i powoli staje się krupcem.
Warto podkreślić, że kremowanie miodów jest bardzo zdrową technologia. Niewielu jednak pszczelarzy ją stosuje. Otrzymuje się za pomocą tej metody bardzo zdrowy i atrakcyjny dla konsumenta miód. Nie zmienia ona właściwości leczniczych, zdrowotnych ani odżywczych tego produktu, odrobinkę modyfikuje tylko właściwości fizyczne kryształków cukrów w miodzie.
Często nie doceniany przez konsumentów miód rzepakowy w procesie kremowania uzyskuje atrakcyjny wygląd i wyjątkowo przyjemny aromat.